บุคคลต้นแบบ “ค่าของแผ่นดิน”

บุคคลต้นแบบ “ค่าของแผ่นดิน”

จากคำถาม : แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ ส่งเสริม หรือช่วยเหลือสังคมเกิดขึ้นได้อย่างไร?
เจ้าดวงเดือน ตอบ : ด้วยเหตุว่า เจ้าราชภาคินัย (เจ้าเมืองชื่น ณ เชียงใหม่) เจ้านายฝ่ายเหนือ ผู้เป็นเจ้าพ่อ ของข้าเจ้า และท่านยังเป็นแบบอย่างอันดี ด้วยตลอดอายุของเจ้าพ่อท่านได้อุทิศตนและปฏิบัติหน้าที่ เพื่อสังคมและประชาชนชาวบ้านมาโดยตลอด ประกอบกับท่านยังเป็นแบบอย่างของการเป็นผู้นำที่ดี รวมทั้งปลูกฝังให้ข้าเจ้ากล้าคิด กล้าทำ และเห็นถึงประโยชน์ของสังคมเป็นหลักมากกว่าสิ่งอื่นใด อีกทั้งข้าเจ้ายังถูกหล่อหลอมมาในขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามแบบสตรีล้านนามาอย่างเคร่งครัดตลอดมา ซึ่งเป็นภาพความฝังใจและความทรงจำอันดี หรืออาจจะกล่าวได้ว่าเป็นแรงบันดาลใจในการจะดำเนินชีวิต เพื่อจะสร้างสรรค์สังคม วัฒนธรรม ประเพณี และส่งเสริมในการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ภูมิปัญญา มรดกทางวัฒนธรรมท้องถิ่น และให้ความสำคัญกับสตรี แม่บ้าน เพราะถือเป็นสิ่งสำคัญมากอีกประการหนึ่งที่จะเป็นกำลังในการร่วมพัฒนาสถาบันครอบครัว รวมทั้งยังเป็นอีกหนึ่งกำลังที่สำคัญในการอบรมบุตร ธิดา หลาน ให้เป็นกำลังสำคัญของสังคม เพื่อจะช่วยเหลือสังคมให้เจริญก้าวหน้าต่อไปได้อย่างสมบูรณ์ ข้าเจ้าเห็นว่าพื้นฐานที่ดีของสังคม จุดเริ่มต้นคือครอบครัว เมื่อครอบครัวดีก็จะส่งผลให้สังคมดี ดังนั้นข้าเจ้าจึงมุ่งที่จะพัฒนา และพยายามที่จะช่วยเหลือทุกครั้งตามกำลังความสามารถอย่างเต็มกำลัง ด้วยความยินดีและเต็มใจอย่างที่สุด

จากคำถาม : ระยะเวลาในการทำงานเพื่อสังคม เกิดขึ้นตั้งแต่ปีไหน หรือช่วงใด
เจ้าดวงเดือน ตอบ : หากจะให้นับว่าระยะเวลาใดในการทำงานเพื่อสังคม โดยสังเขปข้าเจ้า ก็จะขอเริ่มในปี พ.ศ. ๒๔๙๔ เพราะจะเห็นเด่นชัดมากขึ้นตามลำดับ ในขณะนั้นข้าเจ้า อายุได้ ๑๙ ปี สมรสกับ คุณพิรุณ อินทราวุธ ซึ่งได้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดเชียงใหม่ ข้าเจ้าก็ได้ทำหน้าที่สนับสนุน และส่งเสริมเคียงข้าง คุณพิรุณ ตลอดมานอกเหนือจากการทำหน้าที่แม่บ้าน คือ การจัดงานเลี้ยงรับรองบุคคลสำคัญ โดยการนำเอาวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นนำเสนอสร้างความประทับใจแก่แขกผู้ร่วมงาน และบุคคลสำคัญจนเป็นที่กล่าวขานถึงความงดงามแก่ผู้พบเห็น เช่น การฟ้อนรำ การแต่งกาย ตามแบบแผนของคุ้มหลวงนครเชียงใหม่ สถานที่หล่อหลอมขนบธรรมเนียมประเพณี ของข้าเจ้ามาในอดีต

ทั้งยังมีโอกาสทำให้ข้าเจ้าได้ลงพื้นที่เพื่อเยี่ยมชาวบ้าน รวบรวมปัญหาต่างๆของชาวบ้านในเกือบทุกตำบล อำเภอในจังหวัดเชียงใหม่ในฐานะ ผู้ร่วมเคียงบ่าเคียงไหล่กับ คุณพิรุณ อินทราวุธ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดเชียงใหม่ อันเป็นสิ่งที่ข้าเจ้าให้ความสนใจเป็นอย่างยิ่ง ได้รับรู้ความสุข ความทุกข์ของชาวบ้าน และใช้โอกาสที่ข้าเจ้ามีอยู่หาทางเพื่อช่วยเหลือความทุกข์ของชาวบ้าน ตรงกับคำสั่งสอนของเจ้าพ่อ เจ้าราชภาคินัย (เจ้าเมืองชื่น ณ เชียงใหม่) ที่ท่านเคยสั่งสอนมาตั้งแต่อดีต

ด้วยลำดับจากนั้นเป็นต้นมาก็ยิ่งทำให้ข้าเจ้า ตั้งปณิธานที่จะอุทิศตัวทำงานเพื่อสังคม โดยใช้ความรู้ความสามารถของข้าเจ้าที่มีอยู่ ให้โอกาสในการฝึกแนวทางในการแก้ไขปัญหา และอุปสรรคต่างๆ รวมทั้งยังเป็นการได้ศึกษาคนควบคู่กันไป ถือเป็นปรากฏการใหม่ของสังคมในขณะนั้นที่มีสตรีเข้ามาสู่ระบอบประชาธิปไตย อย่างเด่นชัดในขณะนั้น

• ๒ –

จากคำถาม : งานที่ทำเพื่อสังคมมีเรื่องใดบ้าง?
เจ้าดวงเดือน ตอบ : ข้าเจ้าเห็นว่านอกเหนือความเจริญทางด้านวัตถุที่จะทำให้สังคมมีค่านิยมที่เปลี่ยนแปลงไป โดยให้ความสำคัญกับเรื่องเงิน ทอง และอำนาจมากกว่าให้ความสำคัญทางด้านจิตใจ จนทำให้สังคมเสื่อมโทรมลง และเกิดปัญหามากมาย กาลปลูกฝังคุณธรรมและความรับผิดชอบต่อสังคมเป็นสิ่งสำคัญมากกว่า ด้วยเหตุนี้ข้าเจ้าจึงทำงานเพื่อสังคมแบบ “จิตสาธารณะ” ใช้แนวคิดของตนเอง และการเรียนรู้ในสิ่งที่ถูกที่ควรอันจะสร้างประโยชน์และก่อให้เกิดการพัฒนาสังคม ด้วยความรับผิดชอบตัวเอง รับผิดชอบผู้อื่นและต่อสังคม รักษาผลประโยชน์ของส่วนรวม จึงลำดับเป็น

งามเพื่อสังคมได้พอสังเขปดังนี้
– ในด้านการส่งเสริมวัฒนธรรม และการอนุรักษ์ประเพณีท้องถิ่นที่ดีงามเพื่อสร้างสรรค์ และปลูกจิตสำนึกอันดีในด้านศีลธรรม รวมทั้งเกิดความรักบ้านเกิดเมืองนอน ได้รณรงค์ให้มีการอบรม โดยแบ่งกลุ่มชาวบ้านในการให้ความรู้ ปลูกจิตสำนึกในเรื่องศีลธรรม โดยยึดหลักธรรมทางศาสนาให้แก่ชาวบ้าน เรียกว่าหมู่บ้านคุณธรรม ควบคู่กับการรักษาสิ่งแวดล้อมของชุมชนไปอีกทางหนึ่ง
– จังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นเมืองสำคัญของภาคเหนือมีวัฒนธรรม ประเพณี และแหล่งธรรมชาติ ที่สวยงาม ด้วยพรรณไม้ดอกนานาชนิด อันเป็นจุดเด่นเป็นที่กล่าวถึง ข้าเจ้าได้เป็นผู้ริเริ่มในการจัดงานไม้ดอกไม้ประดับ “งานบุญผาชาติ” โดยความร่วมมือของ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย และเกษตรจังหวัดเชียงใหม่ โดยเริ่มเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๙ นับจนถึง

ปัจจุบัน จัดเป็นปีที่ ๔๔
– เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ถือเป็นสมาชิกสภา สตรีคนเดียวที่แต่งกายด้วยชุดพื้นเมืองเหนือเข้าร่วมการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ เป็นปรากฏการณ์สำคัญอีกครั้งหนึ่งที่สร้างความภาคภูมิใจ และแสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์การแต่งกายด้วยชุดพื้นเมืองเชียงใหม่ เพื่อให้เห็นถึงวัฒนธรรมประเพณีอันงดงาม นอกเหนือจากการเป็นกำลังที่จะขับเคลื่อนเพื่อร่วมแก้ไขปัญหาในฐานะสมาชิกสภานิติบัญญัติ
– ปัญหาของเด็ก เยาวชน และสตรีซึ่งมีปัญหาเป็นอันมากจากการที่ข้าเจ้าได้ลงพื้นที่เพื่อรับทราบปัญหามาโดยตลอด จนข้าเจ้าได้มีโอกาสเป็นผู้พิพากษาสมทบศาลเด็กและเยาวชน จังหวัดเชียงใหม่ ขึ้นนั่งบัลลังก์ในฐานะตุลาการศาลคดีเด็กและเยาวชน จังหวัดเชียงใหม่ เป็นสตรีคนแรก
– เป็นคณะกรรมการกลาง โครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง เพื่อปลูกฝังค่านิยมความรักชาติ
– ได้รับเลือกให้เป็นผู้อำนวยการสมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย (ภาคเหนือ)
– ประธานประสานงาน เพื่อการดำเนินงานส่วนภูมิภาคของ สภาสังคมสงเคราะห์ ภาค ๕
– เป็น นายกสมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ ยาวนานถึง ๑๖ ปี
– สืบเนื่องจากการจัดงานไม้ดอกไม้ประดับจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อเป็นการกระตุ้นและสร้างฐานการขับเคลื่อนผู้ประกอบการ และเกษตรกร รวมทั้งการท่องเที่ยว ข้าเจ้าได้เป็นประธานชมรมไม้ดอกไม้ประดับ (คนแรก) ของ จังหวัดเชียงใหม่
– การส่งเสริม และรักษาพุทธศาสนา ตลอดจนศีลธรรมอันดีในบริบทของหลักธรรมคำสอนทางพุทธศาสนา ข้าเจ้าได้เข้ารับตำแหน่งอุปนายกพุทธสมาคมเชียงใหม่ เพื่อจะช่วยเป็นกำลังขับเคลื่อนงานด้านการส่งเสริม พระพุทธศาสนา ซึ่งเป็นศาสนาประจำชาติและหลักธรรมคำสั่งสอนที่ดีงาม รวมทั้งร่วมส่งเสริมกิจกรรมต่างๆ อันเกี่ยวเนื่องในพุทธศาสนาให้กับสังคมนครเชียงใหม่ สืบไป

• ๓ –
  • ในด้านนักประชาสัมพันธ์ และสื่อสารมวลชน ข้าเจ้าเป็นอุปนายกสมาคมหนังสือพิมพ์ภาคเหนือ และยังเป็นอุปนายกสมาคมหนังสือพิมพ์ส่วนภูมิภาค
  • การที่ข้าเจ้าได้มีโอกาสขึ้นปราศรัย และลงพื้นที่ต่างๆ เข้าถึงชุมชนและชาวบ้าน และมีความสนใจในการเป็นนักต่อสู่เพื่อสังคม เป็นสื่อมวลชน และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีแก่สังคมท้องถิ่น ฝ่าฟันต่อสู่เพื่อประโยชน์อันชอบธรรมของสตรี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่ภาคเหนือกำลังเข้าสู่ยุคเมืองอุตสาหกรรมมากขึ้น แต่ปัญหาต่างๆกับถูกปล่อยละเลย ข้าเจ้าได้สะท้อนปัญหาและบทบาทของสตรี รวมทั้งปัญหาต่างๆ ข้าเจ้าได้ทำการสัมภาษณ์ เขียน และนำเสนอเพื่อตีแผ่เองโดยการเป็นเจ้าของ และบรรณาธิการ หนังสือพิมพ์ “เสียงเชียงใหม่” ถือว่าเป็นหนังสือพิมพ์ที่ขายดีที่สุดในยุคนั้น และมีผู้ติดตามและอ่านเป็นจำนวนมาก ถือเป็นความภาคภูมิใจของข้าเจ้าในฐานะนักหนังสือพิมพ์ จึงทำให้ข้าเจ้าอีกประการหนึ่ง
  • นอกเหนือจากนี้แล้วข้าเจ้ายังเป็นนักจัดรายการวิทยุ ๔ รายการในขณะนั้น เพื่อเป็นกระบอกเสียงให้แก่ชาวบ้าน รวมทั้งนำเสนอเรื่องราวข้อมูลข่าวสารของภาครัฐ อันจะเป็นประโยชน์ต่อชุมชนและสังคม จนได้รับการยกย่องให้ได้รับเหรียญ V.O.A VOICE OF AMERICA
  • ร่วมเป็นคณะกรรมการเหล่ากาดชาดจังหวัดเชียงใหม่
  • ข้าเจ้าเป็นกรรมการและเลขานุการสมาคมสตรีศรีลานาไทย
  • ในขณะที่กระทรวงวัฒนธรรมได้ดำเนินการจัดตั้งสภาวัฒนธรรมในแต่ละจังหวัด เพื่อเป็นองค์กรในการขับเคลื่อนกิจกรรมในการอนุรักษ์ สืบสาน ส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนภูมิปัญญาที่ดีงามของแต่ละจังหวัดนั้น ข้าเจ้าได้เป็นประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นประธานสภาวัฒนธรรมคนแรกของจังหวัดเชียงใหม่ และคนแรกของประเทศไทย
  • เป็นประธานกรรมการที่ปรึกษา ชมรมสืบสานศิลปวัฒนธรรมเขลางค์ จังหวัดลำปาง
  • จวบจนก้าวเข้าสู่ช่วงวัย ๘๘ ปี ของข้าเจ้า ด้วยอุดมการณ์ และการทำงานตามแนวทางปฏิบัติของข้าเจ้าตลอดจน เพื่อให้เจตนาของข้าเจ้ายังคงสืบสานอยู่จึงได้จัดตั้ง มูลนิธิเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ เพื่อต่อยอดแนวคิด และอุดมการณ์ของข้าเจ้าให้คงอยู่ อันจะเป็นประโยชน์ต่อสังคม ชาติบ้านเมืองสืบไป โดยข้าเจ้าเป็นประธานกรรมการที่ปรึกษามูลนิธิ
  • ด้วยการที่ข้าเจ้าเป็นนักกิจกรรมเพื่อสังคม มาโดยตลอดข้าเจ้าเห็นถึงแนวทางอันดีและรับเป็นประธานกรรมการที่ปรึกษาเครือข่ายสังคมสร้างสรรค์ อันเป็นองค์กรเพื่อสังคม ซึ่งเป็นอุดมการณ์ของข้าเจ้าที่จะนำสิ่งดีงาม และเป็นประโยชน์ต่อสังคมสืบไป
  • ในปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ข้าเจ้าได้รับการประกาศสดุดีเกียรติคุณให้เป็นผู้สูงอายุดีเด่นแห่งชาติ โดย คณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ ถือเป็นการได้รับการยกย่องประกาศเกียรติคุณในฐานะผู้สูงอายุ ข้าเจ้ารู้สึกภาคภูมิใจ กับสิ่งที่ข้าเจ้าได้กระทำงามโดยตลอดจนเข้าสู่วัยแห่งผู้สูงอายุอย่างมีคุณค่าของสังคม และชาติบ้านเมือง
• ๔ –

จากคำถาม : ปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างการทำงาน และแนวทางในการแก้ไขปัญหา
เจ้าดวงเดือน ตอบ : จากที่ผ่านมาข้าเจ้า อาจจะขอสรุปปัญหาที่เกิดในการทำงานเป็นประเด็นพอสรุปดังนี้ การเข้าใจความแตกต่างของบุคคล และการยอมรับความคิดเห็นซึ่งกันและกัน ตลอดจนการลดความขัดแย้งที่
จะเกิดขึ้นให้ได้อย่างรวดเร็ว และเด็ดขาด รวมทั้งสร้างทัศนคติที่ดีในการมองปัญหา การบริหารงาน การจัดการด้วยดี และมีสติ การให้ความสำคัญกับบุคคลและสมาชิกในกลุ่มให้เท่าเทียมกัน และยุติธรรมในการตัดสินใจสิ่งนี้ข้าเจ้าถือเป็นสำคัญ ร่วมแรงร่วมใจในการต่อสู้กับปัญหา อุปสรรค์ ร่วมกันและร่วมมือในการแก้ไข
ปัญหาให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ ประการสุดท้ายคือจะต้องขจัดความขัดแย้งในทีมงาน ด้วยความรอบคอบและ ให้ว่องไวที่สุด
เพราะการทำงานเพื่อส่วนรวมนั้น จะต้องประสานงานกับคนหลากหลายฝ่าย และต้องรับฟังความคิดเห็นที่แตกต่าง ซึ่งอาจจะมีคนที่มีความคิดเห็นด้วย และไม่เห็นด้วย ดังนั้นในการผลักดันให้เกิดการแก้ไข ส่วนในต่างจังหวัดที่ข้าเจ้าต้องมีการเชื่อมต่อกัน การร่วมมือกัน เพื่อจะขับเคลื่อนงานต่างๆ นั้นให้ลุล่วง โดยใช้การหาแนวทางร่วมกัน เป็นเครือข่ายที่มีความสัมพันธ์กับผู้ใหญ่ที่เป็นที่นับถือจากส่วนกลาง มาเพื่อให้คำปรึกษาชี้แนะอีกทางหนึ่ง ก็จะช่วยผลักดันให้การแก้ไข ส่วนปัญหาเชิงวัฒนธรรมเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อน และอาจทำให้มีคน หรือกลุ่มบุคคลเสียผลประโยชน์ จะขอยกตัวอย่างเช่น การผลักดันแก้ไขปัญหาโสเภณี การตกเขียวเด็กผู้หญิงในครอบครัวที่ยากจน จำต้องมองการแก้ไขปัญหาอย่างบูรณาการ ปัญหาการมีลูกมากและไม่สามารเลี้ยงดูให้มีคุณภาพได้ดี ปัญหาเศรษฐกิจเป็นปัญหาที่ทำให้คนเป็นหนี้นอกระบบ ปัญหาค่านิยมทางวัฒนธรรมการรักนวลสงวนตัวของผู้หญิง เป็นต้น ปัญหาระดับชาติเช่นนี้ ข้าเจ้าจะเน้นการประชาสัมพันธ์ การเข้าถึงและการทำให้คนเห็นถึงปัญหา การจุดประกายสร้างแนวร่วมของคนรักแผ่นดินให้มาช่วยและร่วมมือกัน การทำอย่างต่อเนื่องเท่าที่มีกำลัง จนเป็นเอกลักษณ์ของการเป็นคนต่อสู้ในเรื่องนี้มาโดยไม่คาดคิด และการที่ข้าเจ้ามีโอกาสได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ก็เป็นการเปิดโอกาสให้ข้าเจ้าสามารถ นำปัญหาที่เกิดในท้องถิ่น ไปผลักดันให้ได้รับการแก้ไขในระดับอย่างเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น
ข้าเจ้าคิดว่าคนที่ทำงานเพื่อสังคมส่วนรวมนั้น ต้องมีใจที่รักบ้านรักเมือง มีความมุ่งมั่นและเสียสละเป็นอย่างมาก เพราะเป็นงานที่ไม่มีผลประโยชน์ ไม่มีค่าจ้าง และตลอดระยะของการทำงานจะต้องมีอุปสรรคชวนให้เสียกำลังใจเป็นระยะ ๆ ใช้ทั้งเวลา ทั้งทุนทรัพย์มิใช่น้อยเลย แทบทั้งชีวิต

จากคำถาม : ผลสำเร็จที่เกิดขึ้นเป็นรูปธรรม
เจ้าดวงเดือน ตอบ : ข้าเจ้าถือว่าเป้าหมายที่ต้องการเป็นพลังในการขับเคลื่อน เมื่อมีแรงขับเราก็จะลงมือกระทำโดยใช้ความรู้ ความสามารถ คุณค่าที่ตัวเองมีอยู่เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ หากเราไม่มีแรงบันดาลใจเราก็จะไม่พบความสำเร็จนั้นเลย แต่หากเรารู้ความฝันของตัวเองแล้วนำมากำหนดเป็นเป้าหมาย แล้วมุ่งไปให้ถึงเป้าหมายนั้นในบางครั้งอาจจะช้า หรือเร็วต่างกันขึ้นอยู่กับองค์ประกอบหลายอย่างรวมกันทั้ง สภาพสังคม คน และอื่นๆประกอบกัน

• ๕ – หากจะกล่าวถึงผลสำเร็จที่เป็นรูปธรรมของข้าเจ้าในการทำงานตลอดมา ก็จะขอกล่าวดังนี้
  • โครงการสร้างจิตสำนึกอันดีในการอนุรักษ์วัฒนธรรม ประเพณี และสิ่งแวดล้อม เป็นต้นกำเนิดของโครงการหมู่บ้านคุณธรรมของจังหวัดเชียงใหม่ ในปัจจุบัน
  • จากวันนั้นจนถึงวันนี้ งานไม้ดอกไม้ประดับ หรืองาน “บุปผาชาติเชียงใหม่” ยังคงจัดเป็นประจำจนถึงทุกวันนี้ เป็นปีที่ ๔๔ แล้ว
  • เป็นแรงผลักดันให้มีสมาชิกสภานิติบัญญิติแห่งชาติ สตรีอย่างต่อเนื่องที่ก้าวเขามาอาสาทำหน้าที่ สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ จนถึงทุกวันนี้
  • เกิดการขับเคลื่อนอย่างต่อเนื่องของสมาคมการวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย (ภาคเหนือ) และช่วยแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นกับครอบครัวอย่างเป็นระบบมากยิ่งขึ้น โดยได้รับการสนับสนุน ส่งเสริมจากทางภาครัฐ และเอกชน
  • ปัญหาของในการให้ความสงเคราะห์เป็นรูปแบบที่ชัดเจนแก่ เด็ก เยาวชน และสตรี ในจังหวัดเชียงใหม่ โดยผ่านสภาสังคมสงเคราะห์ ภาค ๕
  • การอนุรักษ์ ส่งเสริมศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี ภูมิปัญญาของจังหวัดเชียงใหม่ เกิดการตื่นตัวและการเข้ามามีส่วนร่วมอย่างมากทั้งภาคประชาชน ภาครัฐ และเอกชน
  • สภาวัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ โดยมีข้าเจ้าเป็นประธานสภาวัฒนธรรม ถือเป็นสภาวัฒนธรรมแห่งแรกของประเทศไทย เป็นแบบอย่างและแนวทางในการดำเนินงานในเชิงอนุรักษ์ ส่งเสริม สนับสนุนกิจกรรม ประเพณี และการบูรณาการกับทุกภาคส่วนอย่างเด่นชัด ทั้งในด้านการอนุรักษ์ศิลปวัมนธรรม ประเพณี และในเชิงการท่องเที่ยว
  • เป็นแบบอย่างของผู้สูงอายุที่ยังทำกิจกรรมเพื่อสังคม อันจะเป็นประโยชน์ต่อบ้านเมือง ในฐานะผู้สูงอายุที่ยังคงทำงานเพื่อสังคมและชาติตลอดไป

จากคำถาม : ขอให้พูดถึงความภาคภูมิใจ กับสิ่งที่ทำเพื่อสังคมและการสานต่องานต่อไปในอนาคต
เจ้าดวงเดือน ตอบ : ความภาคภูมิใจของข้าเจ้า คือ ข้าเจ้าได้ทำงานที่ดีและเราได้เห็นถึงคุณค่าของตัวเอง “คุณค่าในชีวิต” เป็นงานที่ข้าเจ้าได้กำหนดไว้ด้วยตัวเองอย่างมีเป้าหมาย และได้เรียนรู้งานอยู่ตลอดเวลา และผลที่ออกมาทำให้เกิดความสุขและทำให้สังคมดีขึ้นอาจจะเป็นทั้งทางตรงและทางอ้อม และได้พัฒนางานนั้นๆ
อย่างไม่หยุดยั้ง ภูมิใจในตนเองที่สามารถผ่านปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ที่ผ่านเข้ามาในชีวิตโดยการแก้ไขปัญหาด้วยสติ และความอดทน ความพยายาม และความสุขแล้วรู้สึกเพลิดเพลินกับการทำงาน รวมทั้งได้ส่งต่องานและผลงานต่างๆ จากมือข้าเจ้าสู่คนรุ่นต่อไปอย่างเป็นระบบ เพื่อทำให้เกิดการพัฒนา ทางสังคมและมีความน่าอยู่มากขึ้น

• ๖ – “ในฐานะลูก ข้าเจ้าก็ได้ประพฤติตนอยู่ในโอวาท และปรนนิบัติท่านยามเจ็บไข้ได้ป่วย และชราภาพเพื่อเป็นการตอบแทนพระคุณพ่อ – แม่ อย่างดีที่สุด”
  “ในฐานะภรรยา ก็คิดว่าได้เป็นเมียแก้วเมียแสง ที่ทางเหนือเรียกกัน อันเป็นการทำตนให้เป็นสง่าและเป็นดวงประทีปให้กับชีวิตของเขาตลอดเวลา”
  “ในฐานะแม่ของลูกก็คิดว่า เราได้ให้การอบรมเลี้ยงดู และทำหน้าที่ให้เป็นแม่ที่ลูกมีความภาคภูมิใจแก่เขาอย่างที่สุด”
  “ในฐานะคนของตระกูล ณ เชียงใหม่ ข้าเจ้าคิดว่าได้เป็นผู้ที่สร้างชื่อเสียง และดำรงวงศ์ตระกูลไว้ได้ด้วยดี”
  “ในฐานะที่เป็นพลเมืองของประเทศ ก็คิดว่าเป็นส่วนหนึ่งที่ได้ช่วยเหลือสังคมรอบข้าง และทำตนเป็นพลเมืองดีมาตลอด”
  “ฉะนั้นข้าเจ้าจึงไม่มีความรู้สึกเสียใจเลย ที่ได้เกิดมาในชีวิตนี้”

บุคคลต้นแบบ “ค่าของแผ่นดิน”
ข้อมูล ณ วันที่ ๒๐ กันยายน ๒๕๖๔